Ευλογητός να είναι ο Θεός μας, ο πολυεύσπλαχνος και πλούσιος σε ευσπλαχνία, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
Πολυαγαπημένα μου αδέλφια, συναθροισθήκαμε στο όνομα του Κυρίου για να γιορτάσουμε την ένδοξη ανάστασή του από τους νεκρούς, ακούσαμε τον Λόγο του, το ένδοξο άγγελμα, την χαρμόσυνη είδηση της συμφιλίωσης, της ευσπλαχνίας, της νέας ζωής που μας έρχεται από εκείνον.
Τα δύο αναγνώσματα που ακούσαμε, μας βάζουν μπροστά σε πραγματικότητες και σε κεντρικές θέσεις της χριστιανικής μας ζωής. Η ευαγγελική περικοπή, από το δέκατο κεφάλαιο του κατά Λουκά ευαγγελίου, μας κήρυξε το μυστήριο της ευσπλαχνικής αγάπης του Θεού. Σ’ αυτήν την ευαγγελική περικοπή θέλω καταρχήν να στρέψω την προσοχή μας.
Το κείμενο που μόλις ακούσαμε, έχει δύο μέρη πολύ καθαρά: το πρώτο μέρος στο οποίο βρίσκουμε τον διάλογο μεταξύ του Ιησού και του νομοδιδάσκαλου, με ερωτήσεις και απαντήσεις από τις δύο πλευρές, και έπειτα το δεύτερο μέρος που βρίσκεται ανάμεσα σ’ αυτές τις ερωτήσεις και απαντήσεις, δηλαδή τη διήγηση της παραβολής του καλού Σαμαρείτη. Όλη η διήγηση αυτή τοποθετείται ανάμεσα στο ερώτημα του νομοδιδάσκαλου προς τον Ιησού: «Αλλά ποιος είναι ο πλησίον μου; », στην αρχή της περικοπής, και της απάντησης του Ιησού, στο τέλος: «Πήγαινε και εσύ και κάνε το ίδιο», δηλαδή: δεν πρόκειται για να μάθουμε ποιος είναι ο πλησίον μας, αλλά για να μάθουμε πώς εμείς θα γίνουμε ο πλησίον των άλλων.
Ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο ερωτήσεις η διήγηση της παραβολής μας περιγράφει τον άνθρωπο που πέφτει στους ληστές, τον χτυπούν και τον αφήνουν σχεδόν νεκρό. Δίπλα του και κοντά του περνούν ο ένας μετά τον άλλον τρεις άντρες που και οι τρεις τον βλέπουν, αλλά μονάχα ο ένας σταματά, μονάχα ένας σκύβει επάνω του, μονάχα ένας τον φροντίζει, τον σηκώνει, τον μεταφέρει σε τόπο ασφαλή… μονάχα ένας τον αναλαμβάνει επάνω του. Και αυτός είναι Σαμαρείτης.
Ποιος είναι ο Σαμαρείτης; αυτός ο καλός Σαμαρείτης; Μήπως είναι ο καθένας από εμάς; Μήπως μερικοί από εμάς, κινούμενοι από κάποιες στιγμές μεγαλύτερης ή μικρότερης φιλανθρωπίας; Ασφαλώς σε κάποια στιγμή της ζωής μας όλοι θα έχουμε την εμπειρία να ενσωματώσουμε κάποιο από τα πρόσωπα της παραβολής. Σε όλους μας το χριστιανικό βάπτισμα μας άνοιξε τα μάτια για να βλέπουμε, και επομένως είμαστε ικανοί, όπως ο καθένας από τους τρεις της παραβολής, να δούμε τους άλλους, περισσότερο ή λιγότερο ταλαιπωρημένους. Δίπλα στη δικιά μας πορεία. Ασφαλώς όλοι έχουμε την απαραίτητη φιλανθρωπία για να σταθούμε, μερικές φορές για να θεραπεύσουμε τους τραυματισμένους, ή τουλάχιστον να τους απευθύνουμε ένα καλό λόγο. Αλλά και όλοι είμαστε ή μπορούμε να γίνουμε αρκετά σκληρόκαρδοι, για να δούμε, και να μη σταματήσουμε για καμία βοήθεια.
Όλοι επίσης, υπήρξαμε ή θα γίνουμε τραυματισμένοι, λεηλατημένοι, χτυπημένοι… με τόσους και τόσους τρόπους, για να μπορούμε να λάβουμε το δώρο, το μεγάλο δώρο, του κρασιού και του λαδιού της ευσπλαχνίας του Θεού, ή την περιφρόνηση των άλλων συνανθρώπων μας, οι οποίοι με διάφορους τρόπους θα λεηλατούμε, θα χτυπούμε, θα αφήνουμε τραυματισμένους τους συνανθρώπους μας… Τελικά ασφαλώς σε κάποια στιγμή, θα παίξουμε κι εμείς το ρόλο (φαινομενικά τον γκρίζο ρόλο), του ξενοδόχου, ο οποίος θα φροντίσει για τον τραυματισμένο, αναμένοντας την επιστροφή του καλού Σαμαρείτη, για να λάβει τα υπόλοιπα των εξόδων του.
Ποιος είναι ο καλός Σαμαρείτης; Για μας είναι αυτός που έχει ένα συγκεκριμένο και μοναδικό πρόσωπο και έχει καθορισμένο όνομα: Ιησούς Χριστός. Αυτός έζησε πρώτος και με ολοκληρωτικό τρόπο αυτό το μυστήριο : δηλαδή να βλέπει, να σταματά δίπλα, να γιατρεύει τις πληγές, να σηκώνει τον πληγωμένο…. να τον μεταφέρει σε χώρο ασφαλή. Στο πρόσωπό του ο Θεός γίνεται ο πλησίον μας, γίνεται πραγματικά ο πλησίον μας. Αυτός και μόνο μας βλέπει αυτός και μόνο είναι γεμάτος ευσπλαχνία, αυτός και μόνο χύνει πάνω στις πληγές μας το λάδι και το κρασί του Πνεύματος, αυτός και μόνο μας σηκώνει πάνω στους ώμους του, αναλαμβάνει επάνω του την ανθρώπινη φύση μας. Στο πρόσωπο του Χριστού εμείς πληγωμένοι, χτυπημένοι, πεσμένοι κάτω στο δρόμο γευόμαστε τη Θεϊκή ευσπλαχνία.
Και εδώ φθάνουμε ακριβώς στο μυστήριο της πίστεως μας: την Ενσάρκωσή όπου ο Χριστός γίνεται ο Καλός Σαμαρείτης, ο οποίος δεν περιορίζεται μόνο στα να βλέπει και να περιποιείται την ανθρώπινη φύση, αλλά και την αναλαμβάνει ο ίδιος μέχρι το σταυρό, όπου ο ίδιος πέφτει στους ληστές, απογυμνώνεται , τραυματίζεται, χτυπάται, εγκαταλείπεται… Ένα μυστήριο, μπροστά στο οποίο εμείς οφείλουμε να αναλάβουμε το ρόλο του καλού σαμαρείτη, δηλαδή να σταθούμε δίπλα του, να τον δεχθούμε στην ταπείνωσή του, στα τραύματά του, στο σταυρό του, όπου «φέρνει την ειρήνη σε όσους βρίσκονται μακριά και σε όσους βρίσκονται κοντά, διαμέσου της οποίας συμφιλιώνει τα πάντα με τον Θεό», όπως διαβάζουμε στην προς Εφεσίους επιστολή. Και ακριβώς εκεί, επάνω στον σταυρό, όπου θα πραγματοποιηθεί ο αληθινός πλησίον: Εκείνος θα γίνει ο πλησίον για μας, και εμείς θα γίνουμε ο πλησίον για τους συνανθρώπους μας. Επομένως από εκεί, ξεκινά η ανάσταση, η δική του ανάσταση, αλλά κάποια μέρα θα ξεκινήσει και η δική μας, όταν θα γίνουμε κατοικητήριο του Θεού, διαμέσου του Αγίου Πνεύματος.
Κατά τη Θεία Λειτουργία, την οποία θελήσαμε να είναι αρχιερατική, τιμούμε τα εξήντα χρόνια από την κοίμηση του πολυαγαπημένους μας Εξάρχου Γεωργίου Χαλαβαζή.
Είναι μια μεγάλη στιγμή για να θυμηθούμε εκείνον, και όλα όσα έκανε στο ξεκίνημα της Εξαρχίας μας, και για πολλά χρόνια, ποιμαίνοντας την Εκκλησία του και δική μας Εκκλησία, την οποία αγαπούσε, υπηρετούσε, και με τη βοήθεια του Θεού και με όλες του τις δυνάμεις προσπαθούσε να την εξυψώσει. Με ιδιαίτερο τρόπο η ίδρυση του μοναχικού τάγματος της Παμμακαρίστου Θεοτόκου, το νοσοκομείο «Παμμακάριστος», το «Ίδρυα για το Παιδί» στη Νέα Μάκρη, υπό την καθοδήγηση της κοινότητας των Μοναζουσών της Παμμακαρίστου… οι Εστίες της Θείας Πρόνοιας και οι Στέγες φοιτητών και φοιτητριών στην ελληνική πρωτεύουσα, ήταν μερικά μόνο από τα έργα του, με τα οποία έδειξε πόσο αγαπούσε την Εκκλησία του, η οποία είναι και η δική μας Εκκλησία. Για το λόγο αυτό όλοι εμείς: εσείς οι οποίοι τον γνωρίσατε και τον αγαπήσατε, και εκείνοι οι οποίοι δεν τον γνωρίσαμε εδώ στη γη, αλλά τον αγαπούμε επίσης για το λαμπρό παράδειγμα που μας άφησε, για τα έργα του, τη γενναιόδωρη αφοσίωσή του, την ακούραστη φιλανθρωπία του ω ποιμένας της Εξαρχίας μας.
Δοξολογούμε και ευχαριστούμε τον Κύριο, ο οποίος μας έδωσε τόσα λαμπρά παραδείγματα πνευματικών ποιμεναρχών, ιερέων, λαϊκών πιστών, αφιερωμένων στο Ευαγγέλιο και στην Εκκλησία. Είθε το λαμπρό παράδειγμα του μεγάλου αυτού Ιεράρχη να βοηθά όλους μας να είμαστε άντρες και γυναίκες ελπίδας, πάντοτε πιστοί στο Ευαγγέλιο του Χριστού και στην Εκκλησία.
Είθε ο πολυεύσπλαχνος Κύριος, πλούσιος στη πιστή αγάπη και στη φιλανθρωπία του, ο οποίος με το σταυρό του νίκησε τον θάνατο, και στον μετανοημένο ληστή άνοιξε τις πύλες του παραδείσου, όπως ψέλνουμε στη θεία λατρεία, να μας αξιώσει να βλέπουμε τον συνάνθρωπό μας, να μας δώσει την ταπεινοφροσύνη να σταματούμε δίπλα στον πληγωμένο πλησίον μας, και προπάντων ο ίδιος ο Κύριος να μας βλέπει και να συμπονά μαζί μας, αυτός που μαζί με τον Πατέρα του και το Άγιο Πνεύμα ζει στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
