29 Νοεμβρίου 2020 – ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ’ ΛΟΥΚΑ
(Ἐφεσ. 4,1-7 * Λκ. 18,18-27)
Ἀπολυτίκιον – Ἦχος πλ. δ’.
Ἐξ ὕψους κατῆλθες ὁ εὔσπλαγχνος, ταφὴν καταδέξω τριήμερον, ἵνα ἡμᾶς ἐλευθερώσῃς τῶν παθῶν. Ἡ ζωὴ καὶ ἡ Ἀνάστασις ἡμῶν, Κύριε δόξα σοι.
Θεοτοκίον – Ἦχος πλ. δ’.
Ὁ δι’ ἡμᾶς γεννηθεὶς ἐκ Παρθένου, καὶ σταύρωσιν ὑπομείνας ἀγαθέ, ὁ θανάτῳ τὸν θάνατον σκυλεύσας, καὶ Ἔγερσιν δείξας ὡς Θεός, μὴ παρίδῃς οὓς ἔπλασας τῇ χειρί σου, δεῖξον τὴν φιλανθρωπίαν σου ἐλεῆμον, δέξαι τὴν τεκοῦσάν σε Θεοτόκον πρεσβεύουσαν ὑπὲρ ἡμῶν καὶ σῶσον Σωτὴρ ἡμῶν, λαὸν ἀπεγνωσμένον.
Κοντάκιον Προεόρτιον – Ἦχος γ’.
Ἡ Παρθένος σήμερον, τὸν προαιώνιον Λόγον, ἐν Σπηλαίῳ ἔρχεται, ἀποτεκεῖν ἀποῤῥήτως· Χόρευε ἡ οἰκουμένη ἀκουτισθεῖσα, δόξασον μετὰ Ἀγγέλων καὶ τῶν Ποιμένων· βουληθέντα ἐποφθῆναι, παιδίον νέον, τὸν πρὸ αἰώνων Θεόν.
* * * * *
Ευλογητός να είναι ο Θεός μας, ο μοναδικός καλός ελεήμων και φιλεύσπλαχνος. Αμήν
Αγαπημένα μου αδέλφια. Ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός, νικητής κατά του θανάτου, μας συναθροίζει με τη δύναμη του Πνεύματός του κατά την Κυριακή, τη δική του μέρα, την ημέρα την οποία εκείνος έκανε, όπως λέει ο ψαλμωδός.
Ακούσαμε τις δύο περικοπές της Αγίας Γραφής όπου το Ευαγγέλιο μας παρουσίασε, τη συνάντηση και τον διάλογο του Ιησού με κάποιον άρχοντα του λαού, ο οποίος τον ρωτά σχετικά με την κληρονομιά της αιώνιας ζωής, σχετικά με τη σωτηρία. Σημειώστε ότι η ευαγγελική διήγηση έχει τρία σημεία τα οποία πρέπει να υπογραμμιστούν:
Πρώτα πρώτα την ερώτηση του ανθρώπου: «Διδάσκαλε καλέ, τι πρέπει να κάνω;…» και τη διπλή απάντηση του Ιησού: «Μονάχα ένας είναι καλός ο Θεός», και αμέσως μετά ο κατάλογος των εντολών, οι οποίες πρέπει να τηρηθούν.
Στη συνέχεια ακολουθεί η διπλή δήλωση, η δήλωση του πλούσιου άρχοντα: «Όλα αυτά τα τήρησα…» και η δήλωση του Ιησού, η οποία περιλαμβάνει τέσσερα ρήματα: « πούλησε… μοίρασε… έλα… ακολούθησέ με…» Αποτέλεσμα αυτών των δύο δηλώσεων είναι η θλίψη στην οποία μένει ο πλούσιος άρχοντας.
Τελικά ένα τρίτο σημείο του ευαγγελίου: η βεβαίωση της δυσκολίας για τους πλούσιους, να μπουν στ Βασιλεία του Θεού, βεβαίωση η οποία γίνεται με την παραβολή της καμήλας, που δεν περνά από την τρύπα μίας βελόνας έπειτα η ευαγγελική περικοπή επανέρχεται στο πρώτο θέμα, το θέμα της σωτηρίας: «Αλλά τότε ποιος μπορεί να σωθεί; …» «Αυτό που είναι ακατόρθωτο για τους ανθρώπους, είναι κατορθωτό για τον Θεό».
Επιθυμώ να υπογραμμίσω μερικές όψεις της ευαγγελικής περικοπής. Μια πρώτη ανάγνωση του ευαγγελικού κειμένου (δεν λέω μια επιπόλαιη ανάγνωση, αλλά μία ανάγνωση άμεση του κειμένου), θα μας οδηγούσε σε μια θεώρηση την οποία έκαναν επί αιώνες οι χριστιανοί: Υπάρχει σωτηρία για τους πλούσιους; Ποιος πλούσιος σώζεται; Επιθυμώ να οδηγήσω τον στοχασμό σας σε ένα άλλο επίπεδο. Ο Ιησού, με τις τέσσερις προστακτικές τις οποίες απευθύνει στον πλούσιο άρχοντα: πούλησε, μοίρασε, έλα ακολούθησέ με, δεν στοχεύει να τον απογυμνώσει αλλά να τον κάνει αληθινό μαθητή του, δηλαδή να τον κάνει κάποιον, ο οποίος δεν έχει εμπόδια (ή δεν έχει πάρα πολλά εμπόδια), να βαδίζει μαζί με τον Διδάσκαλο, και μαζί με τους άλλους μαθητές, προς την Ιερουσαλήμ.
Τα τέσσερα ρήματα στην προστακτική είναι ένα πρόγραμμα για να ακολουθήσουμε τον Ιησού στη ζωή μας ως χριστιανοί, για να ζήσουμε τη ζωή μας εν Χριστώ.
Είναι αλήθεια ότι η μοναστική παράδοση διάβασε αυτήν την ευαγγελική περικοπή με ασκητική έννοια (με ασκητικό κλειδί), αλλά το κείμενο απευθύνεται στον καθένα από εμάς, οι οποίοι ίσως είμαστε πλούσιοι από τόσα πράγματα, που μας βαραίνουν στη χριστιανική μας πορεία, που μας εμποδίζουν να περάσουμε από την τρύπα της βελόνας, δηλαδή της ταπεινοφροσύνης της χριστιανικής ζωής. Δεν πρόκειται μόνο για υλικά πλούτη, τα οποία τα σηκώνουμε στην πλάτη μας σαν καμπούρα, αλλά για πλούτη στα οποία είμαστε προσκολλημένοι (πλούτη που μπορούν να είναι η υπερηφάνειά μας, η ματαιοδοξία μας, η σιγουριά μας), πλούτη που ασφαλώς μας απομακρύνουν από τον πλησίον μας, πλούτη τα οποία δεν γνωρίζουμε και ίσως δεν θέλουμε να τα αποχωριστούμε πλούτη τα οποία με αυτόν τον τρόπο καταντούν να είναι η καμπούρα της χριστιανικής μας ζωής.
«Όταν εκείνος άκουσε αυτά, πολύ στεναχωρήθηκε…». Τότε η στενοχώρια μπορεί να γίνει (χρησιμοποιώντας την έκφραση του σημερινού ευαγγελίου), η δεύτερη καμπούρα της πνευματικής μας καμήλας, μία καμπούρα η οποία εμποδίζει ακόμα περισσότερο το πέρασμα από την τρύπα της βελόνας, δηλαδή από την τρύπα της ταπεινοφροσύνης της φτώχειας, της ταπείνωσης του ίδιου του Χριστού, της Ενσαρκώσεως των φτωχών και μικρών μέσων, τα οποία χρησιμοποίησε και χρησιμοποιεί ακόμα για να φτάσει μέχρι εμάς. «Όταν άκουσε αυτές τις λέξεις πολύ στενοχωρήθηκε…»
Το Ευαγγέλιο αποδίδει ειδική δύναμη σ’ αυτές τις λέξεις, γιατί η στενοχώρια δεν είναι ένα δώρο (δεν μιλώ για τον πόνο, ούτε για τη θλίψη, ούτε για τα δάκρυα, τα οποία ενδέχεται να είναι ένα δώρο του Θεού). Το Ευαγγέλιο αναφέρεται στη στενοχώρια, η οποία είναι ένα βάρος στην καρδιά του χριστιανού, ένα σκοτάδι μέσα στην καρδιά μας, το οποίο μας εμποδίζει να δούμε τον συνάνθρωπό μας, να δούμε τον Θεό: Μακάριοι οι φτωχοί … οι καθαροί στην καρδιά, μακάριοι όσοι έχουν φωτισμένη την καρδιά τους… αυτοί θα μπορέσουν από την τρύπα της βελόνας να δουν τον Θεό.
Πλούσιοι ή φτωχοί, σε οποιαδήποτε κατάσταση και αν βρισκόμαστε, αν ζητήσουμε από τον Κύριο να μας αξιώσει να ζούμε πάντοτε μέσα στην απλότητα μέσα στην γενναιοδωρία, και να ζούμε σύμφωνα με το ευαγγέλιό Του. Αμήν.
+ Ο Καρκαβίας Εμμανουήλ
Αποστολικός Έξαρχος των Ελληνορρύθμων Καθολικών Ελλάδος
—————————————————————————————————————————–
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ
(Ἐφεσ. Δ´ 1-7)
Ἀδελφοί, παρακαλῶ ὑμᾶς ἐγὼ ὁ δέσμιος ἐν Κυρίῳ ἀξίως περιπατῆσαι τῆς κλήσεως ἧς ἐκλήθητε, μετὰ πάσης ταπεινοφροσύνης καὶ πρᾳότητος, μετὰ μακροθυμίας, ἀνεχόμενοι ἀλλήλων ἐν ἀγάπῃ, σπουδάζοντες τηρεῖν τὴν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης. ἓν σῶμα καὶ ἓν Πνεῦμα, καθὼς καὶ ἐκλήθητε ἐν μιᾷ ἐλπίδι τῆς κλήσεως ὑμῶν· εἷς Κύριος, μία πίστις, ἓν βάπτισμα· εἷς Θεὸς καὶ πατὴρ πάντων, ὁ ἐπὶ πάντων, καὶ διὰ πάντων, καὶ ἐν πᾶσιν ἡμῖν. ῾Ενὶ δὲ ἑκάστῳ ἡμῶν ἐδόθη ἡ χάρις κατὰ τὸ μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ.
(ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΟΜΙΛΟΥΜΕΝΗ)
Αδελφοί, σας παρακαλώ, λοιπόν, εγώ που είμαι φυλακισμένος για τον Κύριο, να ζείτε με τρόπο αντάξιο εκείνου που σας κάλεσε στη νέα ζωή. Να ζείτε με ταπείνωση, πραότητα και υπομονή· να ανέχεστε με αγάπη ο ένας τον άλλο και να προσπαθείτε να διατηρείτε, με την ειρήνη που σας συνδέει μεταξύ σας, την ενότητα που δίνει το Πνεύμα του Θεού. Ένα σώμα αποτελείτε όλοι κι ένα πνεύμα σάς ενώνει, όπως και μία είναι η ελπίδα σας για την οποία σας κάλεσε ο Θεός. Ένας Κύριος υπάρχει, μία πίστη, ένα βάπτισμα. Ένας Θεός και Πατέρας όλων, που κυριαρχεί σε όλους, ενεργεί μέσα απ’ όλους και κατοικεί σε όλους σας. Στον καθένα μας όμως έχει δοθεί κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα, σύμφωνα με το μέτρο που δωρίζει ο Χριστός.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
(Λκ ΙΗ’ 18-27)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἄρχων τις προςῆλθε τῷ Ἰησοῦ λέγων· διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός. τὰς ἐντολὰς οἶδας· μὴ μοιχεύσῃς, μὴ φονεύσῃς, μὴ κλέψῃς, μὴ ψευδομαρτυρήσῃς, τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου. ὁ δὲ εἶπε· ταῦτα πάντα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου. ἀκούσας δὲ ταῦτα ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ· ἔτι ἕν σοι λείπει· πάντα ὅσα ἔχεις πώλησον καὶ διάδος πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. ὁ δὲ ἀκούσας ταῦτα περίλυπος ἐγένετο· ἦν γὰρ πλούσιος σφόδρα. ἰδὼν δὲ αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς περίλυπον γενόμενον εἶπε· πῶς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα ἔχοντες εἰσελεύσονται εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ! εὐκοπώτερον γάρ ἐστι κάμηλον διὰ τρυμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν. εἶπον δὲ οἱ ἀκούσαντες· καὶ τίς δύναται σωθῆναι; ὁ δὲ εἶπε· τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν.
(ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΘΟΜΙΛΟΥΜΕΝΗ)
Εκείνο τον καιρό, κάποιος άρχοντας τον Ιησού και του είπε: «Αγαθέ Διδάσκαλε, τι να κάνω για να κληρονομήσω την αιώνια ζωή;» Ο Ιησούς του απάντησε: «Γιατί με αποκαλείς “αγαθό”; Κανένας δεν είναι αγαθός, παρά μόνο ένας, ο Θεός. Ξέρεις τις εντολές: μη μοιχεύσεις, μη σκοτώσεις, μην κλέψεις, μην ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου». Κι εκείνος του είπε: «Όλα αυτά τα τηρώ από τα νιάτα μου». Όταν τ’ άκουσε ο Ιησούς του είπε: «Ένα ακόμη σου λείπει: πούλησε όλα όσα έχεις και δώσε τα χρήματα στους φτωχούς, κι έτσι θα έχεις θησαυρό κοντά στο Θεό· κι έλα να με ακολουθήσεις». Μόλις εκείνος τ’ άκουσε αυτά, πολύ στενοχωρήθηκε, γιατί ήταν πάμπλουτος. Όταν ο Ιησούς τον είδε τόσο στενοχωρημένον, είπε: «Πόσο δύσκολα θα μπουν στη βασιλεία του Θεού αυτοί που έχουν τα χρήματα! Ευκολότερο είναι να περάσει καμήλα μέσα από βελονότρυπα, παρά να μπει πλούσιος στη βασιλεία του Θεού». Όσοι τον άκουσαν είπαν: «Τότε ποιος μπορεί να σωθεί;» Κι εκείνος τους απάντησε: «Αυτά που για τους ανθρώπους είναι αδύνατα, για το Θεό είναι δυνατά».